Dystrybucja energii w sieciach niskiego napięcia – przegląd rozwiązań firmy Eaton
Ponieważ wymagania energetyczne budynków komercyjnych i przemysłowych rosną zarówno pod względem ich ilości, jak i złożoności, infrastruktura elektryczna niskiego napięcia podlega coraz szerszej kontroli pod wieloma względami. Od szpitali po hotele, rozdzielnice niskiego napięcia odgrywają istotną rolę w dostarczaniu energii użytkownikom, którzy najbardziej tego potrzebują. Wymaganie zapewnienia najwyższego poziomu wydajności i bezpieczeństwa podczas gdy codzienne funkcje budynku są nieustannie rozszerzane, sprawia, że niskonapięciowe systemy dystrybucji nigdy nie powinny być traktowane jak zwykły element wyposażenia.
Wszystkie te czynniki stanowią wyzwanie dla konsultantów ds. usług budowlanych i wykonawców instalacji elektrycznych. Dla najbardziej wnikliwich specjalistów jest to jednak okazja do dostarczenia lepszych produktów oraz usług w celu zapewnienia swoim klientom większego komfortu i lepszej jakości.
Zgodnie z powiedzeniem, że nie można zarządzać tym, czego nie można zmierzyć, ważne jest, aby najpierw uzyskać wgląd w wydajność aparatury łączeniowej i powiązanego z nią sprzętu.
Wraz z rozwojem projektów szaf sterowniczych, producenci rozdzielnic elektrycznych zapewniają najbardziej nowoczesne urządzenia do ochrony obwodów, które są wyposażone w funkcje umożliwiające zdalny dostęp do stanu sieci i informacji diagnostycznych. Umożliwia to wielu specjalistom – w tym wykonawcom konserwacji i inżynierii, doradcom ds. usług budowlanych, zarządcom obiektów i właścicielom budynków – monitorowanie parametrów stanu urządzeń oraz powiązanie tych informacji z systemami zarządzania budynkami.
Zapotrzebowanie na takie rozwiązania będzie wzrastać we wszystkich typach budynków. Rozsądna jest zatem współpraca z producentami sprzętu, aby upewnić się, że odpowiednia technologia jest włączona do systemów dystrybucji. Co więcej czy nadaje się do późniejszej instalacji i czy należy ją przewidzieć na najwcześniejszych etapach projektowania nowej instalacji.
Jako przykład rozwoju tego trendu w praktyce, firma Eaton uruchomiła niedawno nową generację powietrznych wyłączników mocy wyposażonych w nowy blok zabezpieczeń Power Xpert Release (PXR), których funkcje obejmują wbudowany moduł komunikacji Modbus i funkcję selektywności logicznej w standardzie, jak również interaktywny wyświetlacz LCD, wskaźnik stanu baterii, port USB, zintegrowaną funkcję testowania i diagnostyki.
Ponadto darmowe oprogramowanie Power Xpert Protection Manager umożliwia inżynierom połączenie wyłącznika z komputerem PC lub laptopem w celu konfiguracji i przetestowania wyłączników oraz gromadzenia danych potrzebnych dla systemów kontroli i konserwacji.
Usprawniona konserwacja jest ogromnym priorytetem dla tych, którzy chcą wydłużyć czas pracy, unikając nieplanowanych przerw. Konsekwencje przestojów można sobie łatwo wyobrazić. Nie tylko zagrażają one dostawie produktów i usług, ale także stanowią ryzyko utraty dobrego wizerunku danej firmy.
Dodatkowo istnieją okoliczności, w których błędy instalacji elektrycznej, nie tylko powodują przestoje, ale mogą również stanowić poważne zagrożenie dla ludzi i sprzętu. Zwarcie łukowe może na przykład zniszczyć kompletnie rozdzielnicę i zabudowaną w niej aparaturę, a także potencjalnie prowadzić do poważnych obrażeń, a nawet śmierci osób pracujących w bliskiej odległości od miejsca awarii, takich jak inżynier przeprowadzający kontrole konserwacyjne lub sprawdzający działanie zestawu.
Odporność na zwarcia łukowe jest zatem niezbędna w instalacjach niskonapięciowych. Norma Międzynarodowej Komisji Elektrotechnicznej IEC 61439 określa minimalne wymogi bezpieczeństwa takiego sprzętu, a specjaliści za to odpowiedzialni muszą zapewnić, że jest on zaprojektowany, wykonany i przetestowany w tym standardzie. Jednakże zgodność z tą normą niekoniecznie zwiększa ochronę przed zwarciami łukowymi i biorąc pod uwagę potencjalnie katastrofalne konsekwencje tego typu awarii, firma Eaton zdecydowanie zaleca pójście o krok dalej i wprowadzenie w życie lepszej ochrony w komercyjnych i przemysłowych budynkach o krytycznym zapotrzebowaniu na energię.
Dwie najbardziej skuteczne strategie aby maksymalnie zwiększyć bezpieczeństwo, to monitoring nadzwyczajnych skoków temperatur, które mogą wskazywać na nadchodzącą awarię, a następnie upewnienie się, że w przypadku zwarcia łukowego zdarzenie zostanie zidentyfikowane w czasie rzeczywistym i rozdzielnica zostanie szybko wyłączona, w ten sposób minimalizując uszkodzenia konstrukcji rozdzielnicy oraz zabudowanej w niej aparatury.
W oparciu o wieloletnie doświadczenie w dziedzinie ochrony przed zwarciami łukowymi, sprawdzone rozwiązania dla rozdzielnic niskonapięciowych firmy Eaton obejmują: system ARCON, który wykrywa i reaguje na usterki z największą prędkością na rynku, w czasie krótszym niż dwie milisekundy, co ogranicza uszkodzenia, a także przełomowy system DIAGNOSE, który stale kontroluje temperaturę wewnątrz szafy i zapewnia wczesne ostrzeganie przed potencjalną awarią i podjęcie profilaktycznych działań konserwacyjnych.
Podczas gdy sprawność energetyczna jest bezwzględną koniecznością w budynkach komercyjnych i przemysłowych o różnym rozmiarze, przy jednoczesnym uwzględnieniu technologii, takich jak oświetlenie LED i systemy magazynowania energii, rozdzielnica niskiego napięcia stanowi nieodzowny element wspomagający kontrolę kosztów i zwiększenie trwałości instalacji.
Gromadzenie informacji diagnostycznych z rozdzielnicy umożliwia identyfikację możliwości zmniejszenia zużycia energii. Najnowszy system dystrybucyjny MCB Memshield 3 firmy Eaton został rozszerzony o w pełni kompatybilny system monitorowania energii (EMS), który zawiera rejestrator danych, umożliwiający podłączenie do 32 linii komunikacyjnych Modbus.
Nowy system EMS umożliwia gromadzenie danych z dowolnego sprzętu, w tym tablic, rozdzielnic obiektowych i rozdzielnic głównych. Pozwala to nie tylko na identyfikację możliwości zmniejszenia zużycia energii, ale również na gromadzenie i przesyłanie informacji o zużyciu energii, które mogą się okazać bardzo cenne, np. jeśli chodzi o zwrot kosztów drugiej stronie umowy. Dzięki zintegrowaniu technologii zapisu danych w infrastrukturze elektrycznej monitorowanie energii staje się znacznie łatwiejsze.
Choć kluczowa rola rozdzielnicy niskiego napięcia jest wzmacniana przez wszystkie wymienione powyżej czynniki, niekoniecznie oznacza to, że takie urządzenia powinny zajmować coraz mniej miejsca.
Obecnie występuje także presja, aby w budynkach komercyjnych zmaksymalizować powierzchnię produkcyjną w celu maksymalizacji przychodów z podstawowej działalności. Rozdzielnica jest uważana za niezbędny choć niewygodny ciężar, więc architekci i projektanci budynków poszukują sposobów na zmniejszenie zajmowanego przez nią miejsca (presja ta jest szczególnie odczuwalna w dużych miastach).
Optymalizacja projektu zakłada minimalną powierzchnię zajmowaną przez rozdzielnicę i wielu producentów reaguje na to zapotrzebowanie bardziej ergonomicznymi produktami. W tym roku firma Eaton zwiększyła zakres prądowy rozdzielnic xEnergy z 5000A do 6300A, umożliwiając zasilenie z jednej rozdzielnicy więcej odbiorów tam, gdzie występuje zwiększone zapotrzebowanie na energię. Projektanci powinni brać pod uwagę możliwość większego upakowania odbiorów, które redukuje powierzchnię zajmowaną przed rozdzielnicę. Modułowe rozdzielnice, takie jak nowa gama produktów xEnergy Light firmy Eaton, umożliwiają realizację projektów dedykowanych dla mniejszych aplikacji.
Kolejną ważną kwestią jest dobre spełnianie swojej funkcji w przyszłości. W czasach kiedy zmiany wydają się być nieuniknione, warto rozsądnie dostosować instalacje do wyzwań, jakie mogą pojawić się w nadchodzących latach, takich jak zmieniające się zapotrzebowanie na energię, godziny pracy i funkcje. Proces rozbudowy i programowania aparatury łączeniowej powinien być prosty i funkcjonalny od samego początku.
Oprócz rozdzielnic modułowych wspomnianych powyżej, przewody szynowe nadają systemowi elastyczność, która może uwzględniać przyszłe zmiany w użytkowaniu budynku. Kolejnym dobrym przykładem jest zapewnienie elastycznego rozwiązania za pomocą nowej gamy przewodów szynowych o niskiej impedancji Eaton Power Xpert XP2 o prądzie znamionowym do 6600A.
Właściwie zaprojektowane, umożliwiające rozbudowę i zmiany funkcjonalne rozdzielnice niskonapięciowe i zabudowana w nich aparatura mogą być nieocenionym czynnikiem decydującym o ciągłości działalności, konkurencyjności, wydajności i bezpieczeństwa, nie tylko dzisiaj, ale i przez wiele kolejnych lat.